اصولاً خرید و فروش کالا را به چهار شکل می‌توان تصویر نمود: 
1- پرداخت ثمن (بها) کالا در زمان (حال) ؛ تحویل کالا در زمان حال= نقدی
2- پرداخت ثمن، در(حال) ؛ تحویل کالا، (آینده) = سلف یا سلم (پیش خرید)
3- پرداخت ثمن، در(آینده) ؛ تحویل کالا، (حال) = نسیه (فروش اقساطی)
4- پرداخت ثمن، در (آینده) ؛ تحویل، (آینده) = کالی به کالی(مدت دار به مدت دار)
بر اساس دسته بندی فوق و تعریف اصطلاحی بانکی، فروش اقساطی نوعی از بیع نسیه بوده و متضمن تعریف زیر می‌باشد.
فروش اقساطی عبارت است از فروش کالا به بهای معلوم به غیر به صورتی که تمام و یا قسمتی از بهای مزبور به اقساط مساوی یا نامساوی در سررسیدهای معینی دریافت گردد.
رابطه بانک و مشتری در فروش اقساطی، رابطه فروشنده و خریدار می‌باشد که بعد از قرارداد، بانک طلبکار و مشتری بدهکار می‌شود. لازم است برای اطمینان ازینکه مشتری کالای درخواستی خود را حتماً خریداری خواهد نمود، مبلغی از قیمت کالای مورد معامله را به عنوان پیش پرداخت به بانک بپردازد (حداقل 20% قیمت کالا طبق پیش فاکتور)

1- قرارداد بیع که فروش اقساطی یکی از انواع آن است مانند سایر قراردادها نیاز به ایجاب و قبول دارد.
2- در این قرارداد، فروشنده و خریدار هردو باید اهلیت انجام معامله را دارا باشند به این معنا که بالغ و عاقل باشند و معامله را با اختیار خود انجام دهند.
3- طرفین قصد معامله داشته و به دلیل سفاهت یا محجور بودن، ممنوع از تصرف در اموال خود نباشند.
4- طرفین باید مالک آن چیزی باشند که به دیگری منتقل میکنند.
5- کالایی که فروخته می‌شود باید عین باشد و نمی‌توان منفعت چیزی یا عمل کسی را فروخت.

تسهیلات فروش اقساطی برای بنگاههای اقتصادی در 3 دسته کلی قابل بهره برداری است:
1- تسهیلات فروش اقساطی مواد اولیه، لوازم یدکی و ابزار کار، که با توجه به عمر مفید و ماهیت آن کوتاه مدت بوده و برای بخش تولید مورد استفاده قرار می‌گیرد.
2- تسهیلات فروش اقساطی وسایل تولید، ماشین آلات و تاسیسات که این بخش نیز با توجه به عمر مفید آن کوتاه و میان مدت بوده و برای بخش تولید و خدمات کاربرد دارد.
3- تسهیلات فروش اقساطی تاسیسات و مسکن ساختمان که کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت بوده و برای بخش تولید، خدمات و مسکن کاربرد دارد.

1- فروش اقساطی عقد لازم بوده و طرفین نمی‌توانند به صورت یک طرفه قرارداد را فسخ نمایند.
2- در معاملات فروش اقساطی، عامل مهم، تعهد متقاضی بر خرید و مصرف اموال مورد تقاضا می‌باشد و بانکها مطلقاً از خرید اموال بدون وجود متقاضی و تعهد او، به قصد فروش و یا نگهداری آنها منع شده‌اند.
3- در فروش اقساطی، مالکیت کالا بلافاصله پس از انعقاد قرارداد به مالکیت خریدار در می‌آید.